Yakın zamanda yapılan bir araştırma sonucuna göre üç ebeveynden biri her gece çocuklarına uyku öncesi hikaye kitabı okuduklarını söylemişlerdir. Ancak diğer ebeveynlerin, çocuklarının video oyunları ve bilgisayarlar ile daha çok zaman geçirdiğini iletirken, dikkat çekici olarak katılımcıların önemli bir yüzdesi evlerinde çocuklara uygun hiç kitapları olmadığını belirtmiştirler.
Çocuğunuza kitap okumak sadece paylaşılan hoş bir an değil- çocuğunuzun gelişimi için kritik bir basamaktır. Kitap okunan çocuklar okula başlamak için daha hazır, okula başladıktan sonra daha hızlı öğrendikleri saptanmıştır. Aynı zamanda gelişimlerine uygun kitaplarla erken yaşta tanışan çocuklarınduygusal gelişimleri, düşünme becerileri yaşıtlarına göre belirgin bir oranda daha hızlı geliştiği görülmüştür.
Sakinleştirici bir uyku öncesi rutinde kısa bir hikaye okumak çocuğun uykuya geçişini kolaylaştırır, çocuğun bedeninin ve zihnin sakinleşmesine yardımcı olur. Bazı ebeveynler çocukları ile geçirdikleri bu zamanın kendilerine de iyi geldiğini ifade eder. Bu rutin ile çocuk gün içindeki aktiviteyi, geceki huzur ve sakinlik ile ayırt etmeyi ve geçiş yapmayı öğrenir.
Hikaye kitabını okurken, çocuğunuzun resimlere veya kelimelere bakması onun okumaya hazır oluşu için önemlidir. Çocuklar henüz okuma yazma öğrenmeden harfleri ve kelimeleri incelemeye, tanımaya ve hatırlamaya başlarlar. Hikaye kitabını okurken soldan sağa ve sonraki alttaki satıra devam ettiğinizi görür. Ayrıca çocuğunuza hikaye okumanız çocuğunuzun sözcük dağarcığını ve işitsel algısını geliştirir.
Çocuğunuza kitap okumanız, çocuğunuzun hayal gücünü-yaratıcılığını geliştirir. Çocuğunuz televizyon izlediğinde tüm gerekli bilgileri çizgi filmin içinde bulur. Bu etkinlikte çocuğunuzun zihni hiç çalışmaya ihtiyaç duymaz, sadece takip eder. Hâlbuki çocuğunuz kitap okuduğunda veya siz ona okuduğunuzda, hikayeyi algılaması ve zihninde şekillendirmesi gerekir. Çocuklar sıklıkla aynı hikayeyi okumak /okumanızı ister bu süreçte zihinlerinden kendilerine hikayeyi tekrar ederler.
Okumak, çocuğun dış dünyayı öğrenmesine ve tanımasına yardımcı olur. Özellikle resimli çocuk kitaplarıçocukların günlük yaşamlarının bazı kısımlarını içerir. Bu kısımlar çocuğun günlük rutinini hatırlatırken belli bazı kısımlar çocuğun henüz karşılaşmadığı kavramları içerebilir. Böylece çocuk deneyimlemediği bir takım durumları hikaye yolu ile karşılaşmış olur.
Çocuğunuz ile birlikte hikaye kitabı okuma etkinliği ebeveyn-çocuk ilişkisini kuvvetlendirir. Günün belli bir zamanı paylaştığınız bu an çocuğun sizinle çok yakın olmasına fırsat tanır. Kitap üzerinden size sorular sorabilir, yorumlar yapabilir. Zaman zaman kendi hayatı ile ilgili sizinle paylaşımlar yapar. Aynı zamanda siz de çocuğunuzla hikaye üzerinden önemli bir konuyu konuşabilir/paylaşabilirsiniz.
Çocuğa Okuma Alışkanlığı Nasıl Kazandırılır?
· Evinizde kitapların ulaşılabilir yerde olmasına özen gösterin. Çocuğunuzun istediğinde kitaplarına eline alabilmesi ve onları inceleyebilmesi, okumayı sevmesi ve kitap okuma alışkanlığı açısından önemlidir.
· Çocuğunuzun kitaplarını saklayabilmesi için birlikte düzenlediğiniz ve süslediğiniz bir raf/dolap/kutu hazırlayabilirsiniz. Evinizde mutlaka ufak da olsa bir kitaplığınız olmalıdır.
· Çocuklar ebeveynlerini model alarak gelişimlerine devam ederler. Ebeveyn olarak sizin ev içinde ne kadar kitap okuduğunuz çocuğunuz tarafından gözlenir. Bu sebeple anne-baba olarak çocuğunuz ile birlikte kitap okuma saatleri düzenleyebilirsiniz. Birlikte kitap okuma ardından sohbet etme aynı zamanda çocuğunuz ile kaliteli zaman geçirmenin bir yoludur.
· Çocuğunuza yatmadan kitap okumaya, okumayı öğrendikten sonrada devam etmeniz büyük önem taşır. Sizin ona yüksek sesle hikaye okumanız onun için ilişkisel doyum sağlar. Birlikte okuyacağınız veya onun yüksek sesle okuyacağı zamanlar, hikaye saatinden ayrı olmalıdır.
· Çocuğunuzun her gece uyumadan kitap okuma alışkanlığını kazandırmak için bir ayakkabı kutusunu boyayarak, kaplayarak ve süsleyerek başucuna koyacağı bir kitap kutusu yapabilirsiniz. En sevdiği kitaplarını, hediye gelen kitaplarını orada saklayabilir. Aynı zamanda çocuğunuza kitaplarını özenle okumayı ve kaldırmayı öğretebilir, gerekli durumlarda kitapları tamir etmesine yardımcı olabilirsiniz.
· Çocuğunuz ile kitap evlerine ziyaretlerde bulunun. Kitapçılarda sessiz konuşmanın gerekliliğinden bahsedebilir, seçtiğiniz kitapları inceleyebilirsiniz. Çocuklara uygun kitap fuarlarına gezileryapabilirsiniz.
· Çocuğunuzun olduğu ortamda kitap okuyun ve okuduğunuz kitaplar hakkında sohbet edin. Çocuğunuzla okuduğunuz kitaplar hakkında fikirlerini (neleri beğendi/beğenmedi, hikayede kimler var, en çok hangi karakteri seviyor vb ) sorabilirsiniz. Aynı zamanda hikayenin sonunda ne olacağını düşünmesine ona soru sorarak teşvik edebilir, soyut düşünce becerilerini ve hayal gücünü destekleyebilirsiniz.
· Hikaye kitapları seçerken çocuğunuza kitabı vermeden mutlaka hikaye kitabını baştan sona okumaya özen gösterin.
· Çocuğunuzun sevdiği hikaye kitabı bir tiyatro oyuna dönüştürebilir, birlikte evinizde sahneleyebilirsiniz.