Neler öğrendikleri hakkında çocuklarınızla konuşun. Günlük olarak çocuğunuzla okulda neler yaptıkları hakkında konuşma alışkanlığı edinin. Her öğleden sonra ya da akşam birlikte çantasında tamamlanmış olan işlere bakın ve çocuğunuzdan ne olduklarını size açıklamasını isteyin. Veya akşam yemeğinde her gün öğrendiğiniz yeni bir şeyi paylaşmak gibi bir aile geleneği oluşturun. Bazen çocuğunuzdan tüm detayları öğrenmek yorucu olabilir fakat onları konuşturmayı başarabilmek için bazı ipuçları var. Ayrıca çocuğunuzun öğretmeniyle iletişimi açık ve devamlı tuttuğunuzdan emin olun. Pek çok öğretmene günümüzde e-posta yoluyla rahatça ulaşılabilir ve sizi mevcut müfredat hakkında ve çocuğunuzun evde pekiştirilmesi gereken becerileri ile ilgili bilgilendirmekten mutluluk duyacaklardır. Akademik başarı üzerine yapılan çalışmalar yüksek başarıya sahip çocukların okulda ve evde öğrenmeyi desteklemek için öğretmenlerle birlikte çalışan ebeveynlere sahip olduğunu gösteriyor.
Çocuğunuza evde gerçek sorumluluklar yükleyin. Çocukların evde bazı sorumluluklar alması için hiçbir zaman erken değildir. Çok küçük çocuklar bile ışıkları söndürmek ya da lavaboyu temizlemek gibi işlerle görevlendirilebilirler. Başlangıçta, yapılacak işi başlatarak ve sonra onu yardımcı olmaya davet ederek işleri çocuğunuzla paylaşın. Küçük çocuklar eğer bir takım işi olarak görürlerse çalışmak için çok daha istekli olacaklardır. Ayrıca, sorumluluk sahibi olma konusunda örnek olduğunuzdan ve işlerinize devam ederken bunun üzerine konuştuğunuzdan emin olun. Örneğin, kapıdan içeri girdiğinizde ceketinizi asın, ayakkabılarınızı kaldırın ve bu sırada yüksek sesle “Şimdi ceketimi portmantoya asıyorum ve ayakkabılarımı da ayakkabılığa koyuyorum ki kimse takılıp düşmesin ve ben de bir dahaki sefere ihtiyaç duyduğumda onları bulabileyim” deyin. ( 2 Yaş – 9 Yaş Çocukların Ev içinde Alabilecekleri Sorumluluklar yazısını buradan okuyabilirsiniz.) Aile, bir çocuğun toplum hayatına giriş yaptığı yerdir ve günlük işler yapan çocuklar bir topluluğu desteklemeyi ve ortak hedefler için çalışmayı öğrenirler. Ayrıca daha yüksek bir öz-güven ve öz-saygıya sahip olurlar. Bu becerileri şimdi öğretmek daha fazla vakit alabilir fakat uzun vadedeki faydaları kanıtlanmıştır.
Okuma zevki kazandırın. Bazı okullar çocuklardan okudukları kitapların ve evde kitap okumaya ayırdıkları vaktin bir listesini tutmalarını ister. Sizin çocuğunuzun gittiği okul bunu yapmıyorsa dahi, çocuğunuzu ne okuduğu ve okuduklarından ne kadar hoşlandığını takip etmeye teşvik edin. Birlikte okuma hedefleri belirleyin ve çocuğunuzun bu hedefleri sizden bağımsız olarak gerçekleştirme çabalarını destekleyin. İlgi çektiği kitapları seçmesine izin verin ve nelerden hoşlandığını keşfettikten sonra da arkadaşlarından, öğretmenlerinden ve kütüphaneciden tavsiyeler istemesi için onu yüreklendirin. ( Çocuklara Kitap Okuma Alışkanlığı Kazandırmak yazısını buradan okuyabilirsiniz.) Keyif aldıkları için kitap okuyan çocukların kelime dağarcıkları gelişir ve yeni fikirlerle daha sık karşılaşırlar. Okumak ve dil bilimlerindeki başarı arasındaki bağ ortadadır. Yakın zamanda yapılan araştırmalar zevk için okumanın matematik ve fen bilimlerinde de daha yüksek başarıyla ilişkili olduğunu göstermiştir.
Evinizde çocuğunuzun çalışabileceği bir alan yaratın Resmi olarak ev ödevi olmayabilir fakat çocuklar doğaları itibariyle meraklıdırlar ve onlara keşfedebilecekleri alan ve kaynakları sağladığınızda kendi başına öğrenme olasılığı artacaktır. Çocuğunuzun bir sıra, çalışma masası ya da tezgah gibi yalnızca ona vakfedilmiş ve yaşına uygun öğrenme oyuncakları ve kitapların ulaşılabilir olduğu bir alana sahip olduğundan emin olun. Daha küçük yaştaki öğrenciler eğitici oyunlar, kitaplar, sanat gereçleri ve yapbozlar bulundurabilir bu alanda. Daha büyük çocuklarsa sözlük, atlas ya da deyimler sözlüğü gibi kaynak kitaplar hatta mümkünse bir bilgisayar gibi kullanabilirler. Bloklar ve yapbozlarla oynayan çocukların üç boyut becerilerinin ebeveynler tarafından yönetilen oyunlara katılan çocuklarınkinden daha iyi geliştiği bulgulandı. Bunun da ötesinde, erken yaşlarda daha fazla bilişsel uyarana erişimi olan çocukların gençlik yıllarında daha rafine bir beyin kabuğuna sahip oldukları ortaya kondu.
Zaman yönetimini öğretin Çoğu çocuk zaman yönetimi konusunda zorluk yaşar çünkü beynin yürütücü işlevlerden sorumlu kısmı her zaman en son gelişir. Beyinleri olgunlaşırken çocuklar zaman mevhumunu kavrayabilmek için desteğe ihtiyaç duyarlar. Zaman yönetimini öğretmek için bir analog saat üzerinde zamanı göstermenin temel kurallarını öğreterek başlayın. Saatin kaç olduğunu söyleyemeyen bir çocuktan onu tek başına yönetmesini bekleyemezsiniz. Evinizin görünen yerlerinde analog saatler bulundurun ve zamanı not etme ve gün boyu saatin kaç olduğunu tahmin etme oyunu oynayın. Çocuğunuz temel kuralları anlayabildiğinde, basit oyunlar aracılığıyla zamanı tahmin etme alıştırması yapın. Bunlar rahatlıkla arabada ya da sıra beklerken oynanabilir. Ona basit görevlerde harcanan zamanı tahmin etmesi için meydan okuyarak bilgisini genişletin. Zamanı daha iyi kavrayabilen çocuklar doğal olarak daha iyi zaman yönetimi becerileri geliştireceklerdir. Yapılandırılmış aktiviteler ve rutinler aracılığıyla temel zaman yönetimi becerilerini pekiştirebilirsiniz. Örneğin, çocuğunuz akşam yemeğinden sonra televizyon izlemeden ya da bilgisayarda oyun oynamadan önce, oyuncaklarını kaldırmalı, duş almalı, dişlerini fırçalamalı ve pijamalarını giymeli. Televizyon izleyerek geçirdiği zamanı bir ödül olarak kullanmak yerine, bunun eylemlerinin doğurduğu olumlu bir sonuç olduğunu öğretmelisiniz. Akşam yemeği sonrası rutinini tamamlamamanın mantıksal sonucu bilgisayar oynamak için yeterince zamanının kalmamış olması olur. Bazen bir kronometre ya da alarm kurmak zamanın esnek olmadığı fikrini pekiştirmeye yardımcı olabilir. ( Çocuğunuza Zaman Yönetimini Öğretmek yazısını buradan okuyabilirsiniz.)
Organizasyon becerilerini destekleyin Organizasyon becerileri kavramı yürütücü işlevlerle yakından alakalı bir diğer kavramdır. Beyinlerinin prefrontal korteks bölümü hala gelişmekteyken, çocuklar kendileri için çalışan organizasyon sistemlerinin gelişmesi için desteğe ihtiyaç duyarlar. Küçük ölçekte, çocuğunuza günlük aktiviteleri içeren yazılı bir yapılacaklar listesi vererek gün içinde organize olmasına yardımcı olun. Çok küçük çocuklar sözcükler yerine resimlere ihtiyaç duyabilirler. Başlangıçta bu listelere çocuğunuz yerine sizin doldurmanız gerekse de onların da dahil olmalarını sağlayın ki gelecekte kendi listelerini yapabilsinler. Çocuğunuzun organizasyon becerilerinin gelişimini şimdi desteklemenin bir başka yolu da, günlük rutinlerin temellerini çocuğunuz büyüdüğünde ve ödevleri olduğunda devam edebilecek şekilde atmanız. Çocuğunuzun kolaylıkla ulaşabileceği bir dosyalama sistemi hazırlayın. Renklerle kodlanmış dosyalar, çekmeceler ya da kutulardan oluşabilir bu sistem. Çocuğunuzun uzun vadede tutmak istediği şeyler için bir kutu ayırın, bir başka çekmeceyi devam etmekte olan işler için, son bir çekmeceyi de izin kağıtları ya da okuma günlükleri gibi okula teslim edilecek belgeler ve tamamlanmış ödevler için ayırın. Çocuğunuzun her gece sırt çantasını kontrol etmesini ve dosyalama sitemine girecek her kağıdı ayırmasını sağlayın. Elinizin altında bir geri dönüşüm kutusu bulundurun ki saklanması gerekmeyen her şey verimli bir biçimde temizlenmiş olsun. Son olarak, evinizde büyük bir aylık takvim bulundurun. Bu çocuklarınıza organizasyon becerilerinin hayat boyu devam eden bir süreç olduğu düşüncesini aşılayacak. Çocuğunuzun, onu her ay doldurmada size yardımcı olmasını ve önemli tarihleri, verilen sözleri ve sorumlulukları ortaya çıktıkça takvime eklemesini sağlayın. Ev ödevlerinin eksikliğinin evde daha az sorumluluk anlamına gelmesine müsaade etmeyin. Bunun daha anlamlı, hakiki sorumluluklar için bir fırsat olmasına izin verin. Ev ödevlerinin yokluğu başlangıçta bazı becerilerin evde kayıp gitmesine izin vermek gibi görünebilse de, aslında çocuklarının gelişimine daha fazla dahil olmak ve daha fazla yatırımda bulunmak için ebeveynlere bir davet niteliğinde. Kaynak: Parentco
- Ayşe Başak Erk