“En önemlisi senin mutluluğun” yerine “Önemli olan düşünceli ve sevecen olman” denilebilir.
Kızgın, kırgın, küskünken bile başlarına hitap ederken, konuşurken saygıyı ve görgüyü elden bırakmamayı öğretin.
Çocuğunuzun hayatına dahil olan diğer yetişkinlere(öğretmeni, koçu, ebeveynin arkadaşları vb.) çocuğunuzun toplumdaki tavırlarını sorun, sosyal kişiliğini geliştirmek için öneriler alın.
Bir spor takımını, arkadaş grubunu vb.’den vazgeçmek istediğinde, o gruptaki diğer çocuklara karşı sorumluluklarını, arkadaşlarının gruptan ayrılmasına dair bakış açılarının ve duygularının neler olabileceğini konuşun. Gruptan ayrılmak konusunda kararlı ise ,var olan sorunları konuşarak çözüme ulaştırmasına ön ayak olun.
Müteşekkirlik deneyimleyebilecekleri fırsatlar sunun/yaratın. Neden ve Nasıl? Araştırmalar, hayatlarında minnet duyarak ve ifade ederek yaşayan insanların bonkör, sevecen, yardımsever, bedenen sağlıklı ve mutlu insanların olduklarını gösteriyor. Sevecen ve düşünceli olmayı öğrenmek bir sporu yapmak veya araştırmada yer almak her gün idman /tekrar gerektirir. Bir arkadaşının ödevine her gün yardımcı olmak, evde bazı görevleri her gün yapmak verici olmayı doğal bir vasıf haline getirir ve geliştirir. Neler Yapabilirsiniz?
Her görevi, yardımı tamamladığında çocuğunuzu ödüllendirmeyin. Ailesine, yaşıtlarına yaptığı iyilikleri normal karşılamak gerekir. Olağandışı iyilikler ödüllendirilebilir.
Televizyonda gördüğünüz, günlük hayatınızda karşılaştığınız şefkatli, sevecen ve kötü niyetli kişiler hakkında konuşun.
Hayatınızdaki iyilikler, hoş anlar için minnet duymayı adet haline gelmesine yardımcı olun.
Çocuğunuzun ilgi alanlarını genişletin.
Gazete veya televizyondaki çocuğunuzun yaşına ve deneyimine uygun, onu korkutmayacak bir konuya dikkatini çekip, tartışıp, çözümüne katkıda bulunabilirsiniz. Örn: tekerlekli sandalyeye ihtiyacı olan bir genç.
Daha “güçsüz” durumda olan kişilere yardımcı olmayın ona anlatın. O kişiye nasıl davranabilir, neler söyleyebilir. Örn: zorbalığa maruz kalan arkadaşına destek olmak.
Güçlü bir ahlaki örnek oluşturun. Neden ve Nasıl? Çocuklar, büyükleri özellikle ebeveynlerini izleyerek öğrenirler. Söylediklerinizden çok yaptıklarınız etkilidir. Dolayısı ile sizde dürüst adil ve iyi kalpli davrandığınızda, çocuğunuzda size saygı ve güven duyar, sizi örnek olarak alır. Çocuğunuzun da düşüncelerini dinlemeli ve ona saygı duymalısınız. Neler Yapabilirsiniz?
Ayda bir düzenli olarak çocuğunuzla birlikte çevrenize, çevrenizdeki kişilere yardımcı olun. Örn. Yaşlı komşunuzun alışverişini yapmak, oyun parkındaki çöpleri toplamak, sokaktaki kedi/köpeklere su vermek.
Yemek saatinde sohbet konusu olarak ahlaki ikilemleri içeren bir hikayeye çözüm üretebilirsiniz. Unutmayın tek bir doğru yoktur beraber birçok farklı çözüm üretebilirsiniz. Örn. Ali çok acıkmış. Annesi de “hemen eve gel yemek hazır “demiş. Ali koşa koşa eve giderken yan apartmandaki yaşlı teyzeyi elinde ağır torbalar ile evine doğru yürüdüğünü görmüş. Sen olsan ne yapardın?"
Sakinleşmek için bu yöntemi öğretebilirsiniz. -Dur, burnundan derin nefes al 3’e kadar say. Ağzından nefesi ver. Bunu beş kez yap. Sonra bir kez daha düşün. İyi bir insan olarak ne yapabilirsin?-
Bu yöntemi çocuğunuz sıkıntıda olmadığında öğretmeniz daha etkin olacaktır.
Olumsuz duyguları tanımayı, onları adlandırmayı ve uygun şekilde ifade etmeyi çocuğunuza öğretin.Çocuğunuzun duygusal gelişimini desteklemek için Çocuklarda duygu tanımlama ve duygu ifadeleri kullanma yazısına da göz atabilirsiniz. Çocuklarda ahlak gelişimine dair olan yazıya buradan ulaşabilirsiniz. Çeviri: Uzm.Psk.Ayşe Başak Erk / Harvard's Making Caring Common Project