Bebeklik döneminin bitişi ile çocuklar çevrelerinin giderek daha farkında olmaya ve dış dünyayı keşfetmeye başlarlar. Aynı zamanda isteklerini ve ihtiyaçlarını sözel olarak ifade etmeyi öğrenmeye başlarlar. Ancak henüz kendilerini sözel olarak ifade etmek konusunda tam gelişmemişlerdir. Kendini tam olarak ifade edemenin güçlüğü zaman zaman öfkeye, hayal kırıklığına sebep olur ve bu da kendine vurma, başını vurma olarak ifade bulabilir.
Araştırmalar çocukların özellikle yorgun, yalnız veya üzgün hissettiklerinde bu davranışın ortaya çıktığını ortaya koymuştur. Ayrıca bebeklik dönemindeki çocukların uyku saatlerinde de baş vurdukları kaydedilmiştir. Bebeğim neden başını vuruyor yazısına buradan erişebilirsiniz.
Küçük yaş çocukları bazen heyecanlandıklarında da kendilerine vurabilir veya başlarını vururlar. Küçük yaş çocukları, duygularını bedenleri ile farklı şekillerde ifade ettiklerini görülebilir. Bu baş vurma davranışı, heyecanlandığında el çırpması, zıplaması gibidir.
Bir diğer araştırma ise bebek ve çocukların acıyı hafifletmek adına baş vurdukları sonucudur. Örneğin çocuğunuz kafasının bir tarafını vuruyor veya kafasına vuruyor, kulaklarını çekiyorsa diş çıkarma ağrısı yaşıyor olabilir.
Her davranış bir iletişimdir.
Kendine vurma veya Baş Vurma Durumunda Neler Yapılabilir? Çocuğunuzun kendine vurduğunu, başını vurduğunu görmek hiç kolay değildir. Başını vuran çocuğunuzu sakin bir ses tonu ile sakinleştirirken, şefkat ve sevgi dolu bir dokunuş ile veya sarılarak destek olabilirsiniz. Erken dönemde bu davranışın dönüşmesi ileri de bir alışkanlık olmasını, kendini sakinleştirme için kendine zarar vermeyi önleyecektir.
İlk adım baş vurma davranışının altındaki sebebi keşfetmektir. sebebini bulduğunuzda müdahale etmeniz kolaylaşacaktır. Çocuğunuzun isteklerini, ihtiyaçlarını sözel olarak iyi ifade edene kadar onu yaralanmalardan korumanız için güvenli bir alan yarattığınıza emin olun. Başını vuran çocuklar, kendilerini yaralayabilecekleri bilincinde değildirler. Çocuğunuzun başını vurmasının ellerini hafifçe tutarak, okşayarak veya onu kucağınıza alarak rahatlatarak önüne geçebilirsiniz.
Rahatlatıcı sözcükler kullanın. Duygusunu ona söyleyin ve bunu birlikte atlatacağınızı, herseyinizi yoluna gireceğini söyleyin. Eğer sakinleşmesi zor oluyorsa elleri ile sıkması için yumuşak bir oyuncak verebilirsiniz.
Eğer baş vurma ve ısırmanın diş çıkarma ağrısı ile ilişkili olduğunu fark ediyorsanız, dişleri için bir diş kaşıyıcı veya soğuk bir meyveyi tülbente sararak verebilirsini.
Çocuğunuzu kendine vurma, baş vurma davranışı için azarlamayın veya cezalandırmayın çünkü tepkiniz çocuğunuzu korkutarak daha çok strese girmesine neden olabilir veya bu davranışta artış olabilir.
Çocuğunuz yalnız hissettiğinde, sizin dikkatinizi ve ilginizi alabilmek için de baş vurma davranışına baş vuruyor olabilir. Çocuğunuz ile her gün dikkatinizin bölünmediği kaliteli bir oyun zamanı geçirdiğinize emin olun.
Bunun yerine çocuğunuz başını vurduğunda, onu rahatlatmak için dikkatini dağıtmak için camdan dışarıdakilere bakabilir, en sevdiği oyuncağa yöneltebilir veya ona sarılabilirsiniz.
çocuğunuzun baş vurma davranışı altında belirli bir sebep tayin edemiyorsanız, çocuk doktorunuz ile görüşüyor olmanız önemlidir. Sıklığını, ne zamanlarda olduğunu, süresini gözlemleyin ve not edin.
Çocuklar ne kadar süre baş vurur, kendilerine vurur?
Genellikle 1,1.5 yaş ile başlayan bu davranış sözel olarak kendini ifade edebildikçe azalır ve 4 yaş civarında sonlanması beklenir.
Kendine vurma otizm belirtisi midir?
Kendine zarar verme tek başına otizm belirtisi olmamakla birlikte, otizm sendromu olan çocuklarda kendine vurma, tırnaklama, kendine zarar verme davranışları çeşitli sebeplerle görülür.
Her çocuk vurma evresinden geçer mi?
Birçok çocuk 3 yaş öncesinde en az bir kere kendine veya bir başkasına vurmayı dener. Ancak bu davranış karşısında ebeveynin tutumu, çevresel etkenler davranışın devamlılığını belirleyen bir faktördür. Araştırmalar 1 yaş ile öfke ağlama nöbetlerinin başlayabildiğini ve 3 yaş civarında artışa geçebildiğini kaydetmiştir.
Çocuğum başını vurduğunda ne yapmalıyım?
Çocuğunuza bağırmayın ve onu cezalandırmayın. Davranışını kişisel almayın, duygusunu reddetmeyin, eleştirel bir yorumda bulunmamaya özen gösterin.
Uyarı işaretleri:
14 ay itibari ile çocuklar, ebeveynlerinin bakması için nesnelere işaret ederler.
14 ay itibari ile ebeveyninin bir yöne baktığını gören çocuk o yöne bakar.
14 ay itibari ile çocuklar tahta bloku telefon gibi kullanma oyunu oynamaya başlar.