top of page
  • Ayşe Başak Erk

Çocuklarda Çevresel Etkenlerin Okuma Becerisi Üzerindeki Etkileri



Journal of Child Psychology and Psychairty’de çocuğun okuma becerilerinin gelişminde çevrenin etkisini ikiz çalışmalar ile ortaya koyan Stephen Petrill in araştırması yayınlanmıştır.

Bu araştırmada çocukların okuma becerilerinin gelişiminde genetik kadar çevre faktörünün de etikili olduğu ortaya konmuştur.Çevrenin etkisi, özellikle yakınlarının etkisi ile çocuğun okuma becerisinin hızlanması veya yavaşlamasının mümkün olduğu belirlenmiştir.

Çalışmaya, 135 tek yumurta ikizi ve 179 ayrı yumurta ikizi olmak üzere 314 ikiz çocuk katılmıştır.

Çalışma ikizlerin anaokulunda veya 1. sınıfta iken başlamış ve sonraki 2 yıl içersinde belli aralıklar ile 90 dakikalık okuma ölçümleri yapılmıştır. Yapılan ölçüm kelime, sözcük tanımlama, doğru sesleri çıkarma ve belli bir kelime listesini okuma hızına bakmaktadır.

Araştırmacılar ölçümler sonucunda ikizlerin çalışmadan aldıkları puanları karşılaştırmış ve 2 yıl boyunca çocuğun kendi içindeki değişimini ölçmüşlerdir. Böylece yapılan araştırmada çevrenin ve genetiğin okuma becerisinin gelişimindeki etkisini gözlemleyebilmek mümkün olmuştur.

Çevresel faktörler çocuğun her deneyimini içermektedir( bakımı, ne kadar çok okudukları, beslenmeleri, okul ortamları vb.).Araştırma kelime ve sözcük tanımlamayı 1/3 genetik faktörler açıklarken, 2/3 ünü çevresel faktörler açıklamaktadır. Sözcük dağarcığı ve ses farkındalığını ise 1/2 çevresel faktörler açıklarken diğer yarısını genetik faktörlerin açıkladığı bulunmuştur. Hızlı okuma ise 2/3 oranında genetik faktörün etkili olduğu kaydedilmiştir.

Araştırmanın geneline bakıldığında ise okuma becerilerindeki gelişmenin büyük oranda çevresel faktörler tarafından etkilendiği sonucuna varılmıştır.


Okuma becerisi kazandırılırken kelime, ses öğretiminin gelişmesinde çevresel etkenlerin neredeyse tamamında etkili olduğu, ses farkındalığında ise %80 oranında çevresel etkenlerin etkili olduğu belirlenmiştir.Bu bulgulardan farklı olarak okuma hızında genetik faktörlerin büyük rol oynadığı da kaydedilmiştir.

Son Yazılar

Hepsini Gör
bottom of page